Scaffolding, wat is dat? | "Stop met me zo te behandelen. Ik ben geen debiel!"

Al jaren leg ik alles tot in detail uit aan mijn zoon Tim. Tim heeft een licht verstandelijke beperking en is zeer prikkelgevoelig, dus iedere verandering moet aangekondigd worden. Als ik het niet uitleg op een simpele, niet abstracte manier dan zal hij het niet begrijpen. En blijkbaar ben ik daar dus nu zo in getraind in dat ik het bij alles en iedereen doe. Althans dat zegt mijn dochter.

Wat is scaffolding?

Alles uitleggen in begrijpelijke taal met doelen en stappenplannen heet scaffolding. Ja, zelfs daar is een labeltje voor bedacht. Nee, niet gewoon Jip & Janneke-taal of begrijpelijk communiceren. Nee, scaffolding. Ik had er nog nooit van gehoord.

Scaffolding in het onderwijs

Letterlijk betekent scaffolding ‘steiger’ en het wordt veel gebruikt in het onderwijs. Het staat voor het bieden van ondersteuning aangepast aan het niveau van de leerling. Het is maatwerk en dat is precies wat ik lever aan mijn zoon, maatwerk. Ik zorg dat ik op voorhand weet wat het doel is, dat ik het laagdrempelig uitleg. Ik voorzie obstakels en zorg dat deze uit de weg geruimd zijn voordat hij ermee aan de slag gaat.

Inmiddels ben ik buitengewoon creatief in de manier waarop ik het toepas. Zo kan ik een hele powerpoint in elkaar draaien over hoe we de taken in huis het beste kunnen verdelen. Of maak ik een introductiefilmpje over waar we op vakantie gaan, zodat Tim het ook begrijpt. Alles om de rust in huis te bewaren.

Irritatie op de loer

Voor mij is het vanzelfsprekend, en ja soms kijken mensen me een beetje raar aan. Weet ik veel wat ze daarmee willen en/of bedoelen. Ik doe wat ik ken en waarvan ik weet dat het werkt. Ik ben de expert als het aankomt op scaffolding. En dat kan dus behoorlijk irritant zijn voor anderen, bleek maar weer.

Want toen mijn dochter, die eindexamen VWO doet, mij iets vroeg begon ik haar behoorlijk gedetailleerd te vertellen hoe zij haar doel kon bereiken. En ook wat ze kon doen als ze daar was, inclusief een uitgedacht stappenplan hoe daar te komen. Ik kreeg hem keihard terug: "Mam, ik ben het! Stop met me te behandelen alsof ik debiel ben zoals Tim."

Ik schrok me kapot en plofte trillend op de bank. Ik realiseerde me dat ze gelijk had. Dat ik zo goed ben geworden in me te verplaatsen in Tim dat ik vergeet om anderen op een normale, gelijkwaardige manier aan te spreken. Vijftien jaar zorgen voor een kind met een beperking hakt er in. Het vormt je en je kunt jezelf er zomaar in verliezen.

Nooit te oud om te leren

Dus hoe pijnlijk de opmerking van mijn dochter ook is, ik heb er rekening mee te houden. Ik snap nu wel waar de blikken van anderen vandaan komen, wat het is dat ze niet hardop durven te benoemen en mijn dochter wel durfde. Gelukkig ben je nooit te oud om te leren.