Een disharmonisch profiel: Leven met een kind dat anders ontwikkelt

Als ouder wens je je kind een veilige, gelukkige en evenwichtige ontwikkeling toe. Maar wat als die ontwikkeling anders loopt dan verwacht? Wat als je kind op bepaalde gebieden uitblinkt, maar op andere vlakken opvallend achterblijft? Dit noemen we een disharmonisch profiel en het komt vaker voor dan je denkt. Vooral ouders van zorgintensieve kinderen met een disharmonisch profiel worden geconfronteerd met de praktische én emotionele uitdagingen die daarbij horen.

Wat is een disharmonisch profiel?

Een disharmonisch profiel betekent dat een kind zich op verschillende ontwikkelingsgebieden niet in hetzelfde tempo ontwikkelt. Een kind kan bijvoorbeeld verbaal zeer sterk zijn, maar sociaal-emotioneel juist veel jonger reageren dan leeftijdsgenoten. Of fysiek heel vaardig zijn, maar moeite hebben met prikkelverwerking of plannen.

Dit profiel komt vaak voor bij kinderen met:

• (Hoog)begaafdheid met onderliggende problematiek (zoals ADHD, ASS of dyslexie)
• Autismespectrumstoornis
• Niet-aangeboren hersenletsel
• Genetische syndromen
• Hechtingsproblematiek of trauma

Als ouders zijnde kun je de volgende gevoelens ervaren wanneer jouw kind een disharmonisch profiel heeft:

• Onzekerheid: "Zie ik het goed? Of ben ik overbezorgd?"
• Eenzaamheid: "Waarom snapt niemand hoe het écht is?"
• Uitputting: "Ik ben constant aan het uitleggen, regelen, plannen."
• Onbegrip uit de omgeving: "Maar hij ziet er toch normaal uit?"

En ondertussen draait de wereld gewoon door. Je moet mee met de eisen van school, werk, het gezin en de maatschappij, die helaas vaak weinig oog heeft voor wat er werkelijk speelt.

Wanneer een kind een disharmonisch profiel heeft, betekent dat dat zijn of haar ontwikkeling ongelijkmatig verloopt: op sommige gebieden loopt het kind (ver) voor, op andere gebieden juist achter. Dit kan leiden tot gedragsproblemen, leerproblemen, overprikkeling of sociale misverstanden, zoals het verkeerd inschatten van jouw kind.

Inzicht in het disharmonisch profiel

Door het krijgen van meer inzicht wordt het makkelijker. Het is daarom handig om een uitgebreid IQ onderzoek te doen, maar ook een sociaal emotioneel onderzoek (bijvoorbeeld een SEO) en te kijken naar het stuk van adaptief functioneren (mate waarin het kind zich effectief kan aanpassen aan de eisen van zijn omgeving in het dagelijks leven). Daarnaast is het verstandig om een psychologisch onderzoek te doen als het kind ook gedragsproblemen ervaart. Zodra je meer inzicht hebt gekregen, kun je op basis daarvan het gesprek met hulpverleners / artsen beter aan gaan en kunnen jullie gezamenlijk kijken naar meer hulp voor je kind.

Kijk verder dan de gebruikelijke hulp

Voor onze zoon wilden wij graag een autisme coach via een bekende organisatie. Omdat hij heel slim is, maar o.a. nog met zijn knuffel praat en zijn billen niet afveegt na een toiletbezoek werd het een opgave. Het profiel was zo disharmonisch dat ze hierin niet voldoende hulp konden bieden. Zelfs bij het vragen naar aanvullende onderzoeken liepen wij vast. Wij hebben de kinderarts nu om hulp gevraagd om toch op deze manier meer inzichten te krijgen. Het is daarbij van belang dat er hulp ingezet wordt op wat écht nodig is en passend bij de sociaal emotionele leeftijd.

Kijk naar wat jouw kind écht nodig heeft

Het is belangrijk om hulp in te schakelen die écht past bij het kind. Focus daarbij op de sociaal-emotionele leeftijd, maar houd ook rekening met de cognitieve behoeften, want die willen óók geprikkeld worden.

Onze zoon gaat inmiddels naar een ontwikkelingsplek die aansluit bij zijn niveau, en daar heeft hij het enorm naar zijn zin. Tegelijkertijd zijn wij bezig met het aanvragen van extra hulp en ondersteuning thuis. Thuis heeft hij namelijk meer begeleiding nodig bij de dagelijkse hygiëne.

Omdat hij zich thuis veilig voelt, ervaart hij structuur juist als onprettig. Gamen helpt hem om te ontspannen en even "niet te hoeven". We kunnen hem dan ook niet overvragen of belasten met te veel extra taken, want dan raakt hij overprikkeld en blokkeert. Wanneer hij blokkeert gebeurt er simpelweg niets meer vanuit hem.

Toch willen we als ouders graag kijken of hij op het gebied van zelfredzaamheid en hygiëne nog stappen kan zetten. Daarom vragen we nu om meer ondersteuning thuis, afgestemd op wat hij aankan.

Ben jij ouder van een kind met een disharmonisch profiel en heb je hulp nodig?

Ik begrijp als geen ander hoe moeilijk het kan zijn om de juiste hulp of begeleiding te krijgen als je kind een disharmonisch profiel heeft. Voel je daarom vrij om hieronder een vraag te stellen of mij te berichten via Instagram @maakvanjezelfeenprioriteit