Sporten met een verandelijke beperking doet ook goed!

De voordelen van sporten

Voor mensen met een verstandelijke beperking heeft sporten verschillende voordelen. Zo draagt het bij aan meer zelfstandigheid en zelfvertrouwen, doordat ze het gevoel krijgen hier goed in te zijn. Daarnaast geeft sporten ontspanning. Je kunt er namelijk je energie in kwijt en je hoofd mee leegmaken. Bovendien vermindert het gezondheidsproblemen en kan het de kwaliteit van leven verbeteren. Sporten is over het algemeen leuk en gezellig. Het geeft mensen met een verstandelijke beperking het gevoel mee te doen, net als anderen.

Mensen met een verstandelijke beperking sporten minder

In een onderzoek van Kenniscentrum sport & bewegen kwam naar voren dat 35% van de mensen met een verstandelijke beperking minstens een keer per week sport. Bij mensen met een visuele, motorische of auditieve beperking ligt het percentage tussen de 20 en 25%. Ongeveer 60% van de mensen zonder beperking sport minstens een keer per week.

Mensen met een verstandelijke beperking sporten dus minder dan mensen zonder verstandelijke beperking. Het gaat dan vooral om de mensen met een matige tot ernstige verstandelijke beperking, want mensen met een licht verstandelijke beperking sporten ongeveer net zoveel als mensen zonder verstandelijke beperking. Dat komt onder ander doordat verenigingen of organisaties die mensen met een verstandelijke beperking bij activiteiten willen betrekken, zich vooral richten op mensen met een lichtere vorm van een verstandelijke beperking. Zij kunnen gemakkelijker bij een regulier aanbod of licht aangepaste activiteiten worden betrokken. Mensen met een beperking kiezen vaker voor individuele sport- of bewegingsactiviteiten dan voor team- en competitiesport.

Drempels in het sporten met een verstandelijke beperking

Het liefst sporten mensen met een verstandelijke beperking samen met allerlei andere sporters. Echter, de helft van de sporters met een verstandelijke beperking ervaart moeilijkheden in het sporten. Dit kunnen allerlei belemmeringen zijn, met verschillende oorzaken. Ze kunnen de spelregels van een sport bijvoorbeeld moeilijk begrijpen, ze kunnen minder meekomen met de andere sporters waardoor er een niveauverschil ontstaat, ze hebben een tragere reactiesnelheid of de communicatie tijdens het sporten verloopt moeizaam. Er is dan extra begeleiding nodig om ervoor te zorgen dat deze sporters plezier halen uit het sporten.

Andere moeilijkheden die mensen met een verstandelijke beperking kunnen ervaren met sporten, zijn de hoge kosten van een lidmaatschap en sportspullen. Het is voor hen niet altijd mogelijk om dit te betalen. Ze hebben daarnaast vaak extra begeleiding nodig voor het vervoer van en naar de sportclub, tijdens het sporten en bij het omkleden.

Begeleiding bij het sporten

Om recht te doen aan elke sporter en ervoor te zorgen dat elke sporter plezier kan halen uit het sporten, is het belangrijk dat mensen met een verstandelijke beperking bij het sporten worden begeleid door voldoende gekwalificeerde begeleiders. Onderstaande punten zijn daarbij belangrijk:

• Structuur en regelmaat bieden in de activiteiten
• Veel complimenten geven en goed beweeggedrag belonen
• Oefeningen veelvuldig herhalen, zodat de persoon aan de activiteit went en steeds meer invloed kan uitoefenen op het spel of de activiteit.
• Goed kijken naar wat de sporter leuk vindt en daarop inspelen

Aanbod voor sporten met een verstandelijke beperking

De afgelopen jaren is het sportaanbod voor mensen met een verstandelijke beperking toegenomen. Dat is erg fijn, want zo is het voor nog meer mensen mogelijk om te sporten. Het biedt ze bovendien meer mogelijkheden voor sociaal contact, het verbeteren van het zelfvertrouwen, de fysieke ontwikkeling en plezier.

De Special Olympics hebben een grote bijdrage gehad in het vergrote sportaanbod. Ook programma’s als Zo kan het ook!, Grenzeloos Actief, Special Heroes en Uitdagend Sportaanbod voor Gehandicapten hebben hieraan meegewerkt. Daarnaast zijn scholen in het speciaal onderwijs en sportverenigingen meer met elkaar gaan samenwerken en is het draagvlak voor sporten groter geworden binnen woonzorglocaties waar mensen met een verstandelijke beperking wonen.

Het blijkt dan ook dat 29% van de sporters met een verstandelijke beperking lid is van een sportvereniging. Van hen sport 44% bij een sportvereniging die aparte groepen hebben voor mensen met een beperking. 42% sport bij een sportvereniging voor mensen met een beperking en 14% is lid van een sportvereniging die geen speciale groepen hebben. Ongeveer 26% van de sporters met een verstandelijke beperking sport via de instelling waar ze wonen, 15% sport ongeorganiseerd en 11% van deze sporters sport via een (dag)activiteitencentrum, sportschool of andere aanbieder.

Succesfactoren voor sporten met een verstandelijke beperking

Ondanks veel initiatieven blijft het voor veel mensen met een beperking moeilijk om te sporten. Ze ervaren een drempel. Het helpt als er meer vrijwilligers en begeleiders zijn die de sporters kunnen ondersteunen. Ook helpt het om deze mensen actief te stimuleren en motiveren en als sport voor mensen met een verstandelijke beperking is geïntegreerd binnen reguliere sportclubs.

Vindt jouw zoon of dochter het ook leuk om te sporten en ben je benieuwd of hij of zij ook bij een sportclub kan aansluiten? Mogelijk heeft de woon- of dagbestedingslocatie of school voor speciaal onderwijswaar jouw kind heen gaat, hier mogelijkheden voor. Er zijn ook verschillende belangenorganisaties die hier iets in kunnen betekenen. Tot slot kun je hiervoor altijd bij de buurtsportcoach, huisarts, sociaal wijkteam of andere intermediairs in jouw regio terecht. Of kijk eens op de website van Gehandicaptensport Nederland.