Voor jezelf opkomen is niet voor iedereen vanzelfsprekend

Voor jezelf opkomen

Ik zie het al meteen aan haar hele houding als ze het busje uitstapt. Hangende schouders, geen gedag zeggen tegen de buschauffeur, haar tas slepend over de grond achter zich aan trekkend en een gezicht dat staat op onweer.

Als ik de deur voor haar open doe loopt ze langs mij alsof ik lucht ben. En dan komt er zo’n moment dat ik eigenlijk nooit goed weet wat ik het beste kan doen. Moet ik haar met rust laten? Moet ik vragen wat er is?

Gelukkig hebben we het hier met haar ambulante begeleidster Kitty vorige keer al over gehad. Dit is namelijk echt niet de eerste keer dat ze zo thuis komt vanuit school. En vast ook niet de laatste keer.

Syra gaf toen aan dat ze op die momenten graag met rust gelaten wil worden en naar haar kamer wil zonder dat iemand de hele tijd gaat vragen wat er is. We hebben afgesproken dat dat maximaal 20 minuten mag duren en dat we dan gaan praten over wat er is gebeurd. Dit vond ze goed.

In het begin leek dit even te werken, maar vandaag heeft ze ook daar geen zin in. Ze ploft op de bank. Gooit haar jas, tas en schoenen van zich af en gaat onderuitgezakt hangen met haar armen over elkaar. ‘Als je maar niet denkt dat ik naar mijn kamer ga vandaag’, zegt ze zonder dat ze me aankijkt.

Frustratie

Ik kom naast haar zitten op de bank, maar ze schuift woest op. ‘Kan je vertellen wat er is gebeurd dan?’, vraag ik zo voorzichtig mogelijk. ‘Dat mocht je niet meer vragen van Kitty. Je doet het verkeerd. Jij snapt ook niks!’, schreeuwt ze, terwijl ze wild met haar voeten trappelt. Uit frustratie begint ze te huilen.

Op deze momenten lijkt het wel een driftige kleuter in het lijf van een vrouw in wording. Gelukkig zijn we thuis met z’n tweetjes, want buiten op straat of in een winkel heeft ze ook wel eens zo gedaan en je wil niet weten hoeveel mensen zich dan opeens met je opvoeding gaan bemoeien.

Op school herkennen ze dit gedrag helemaal niet. Sterker nog op school is ze altijd heel erg stil. Op haar laatste rapport scoorde ze een onvoldoende voor zelfvertrouwen en stond er bij de opmerkingen: Je mag wat meer voor jezelf opkomen Syra.

Ik ben inmiddels aan de eettafel gaan zitten met 2 kopjes thee en een schaaltje koekjes. Na een paar minuutjes komt Syra bij me zitten. Heel dichtbij me, ze wil graag op schoot. Eigenlijk past het amper nog, maar dat lijkt ze niet door te hebben. Ze slaat haar armen om mij heen en begint te huilen. ‘Lisa gooide mijn tas door de gang. En toen ging ze lachen.’

Lisa is haar vriendin en net als Syra is sociaal gedrag niet haar sterkste kant zeg maar. ‘Wat ontzettend naar. Wat heb je toen gedaan?’, vraag ik. ‘Niks’, zegt ze. ‘Ik ben boos weg gegaan. Ze is mijn vriendin niet meer. Ze moet van school af. Ze moet in de gevangenis.’

Assertief zijn is niet makkelijk

Voor jezelf opkomen. Volgens mij vinden heel veel mensen dat moeilijk, maar Syra kan dat dus echt niet. Zelfs niet bij haar beste vriendin.

Kitty zei vorige keer dat ik niet alles voor haar moet oplossen, maar haar zelf moet laten nadenken en haar voorbeelden kan geven of met haar de situatie kan oefenen door na te spelen. Ze vertrouwt anders alleen op jou en niet op zichzelf, zei ze. Tja, zo had ik daar nog nooit over nagedacht.

Hoe ik dat precies moet aanpakken weet ik eigenlijk ook niet. Eerst maar even een kopje thee drinken met Syra. Even samen op adem komen.

Digna (39) is moeder van 3 kinderen van 16, 12 en 11. De jongste heeft een vorm van autisme. In haar blogs vertelt ze wat zij meemaakt in haar gezin, omgeving en praktijk.

In haar werk is Digna ook nauw verbonden met autisme. Zij werkt nu ruim 20 jaar in de hulpverlening. Binnen de kinder- en jeugdpsychiatrie en gehandicaptenzorg was zij therapeut, 1e lijns hulpverlener en manager.

In haar praktijk Aandacht en Groei verzorgt Digna coaching, trainingen en cursussen voor zorgmedewerkers, kinderen en hun ouders.

Meer weten over Digna? Bezoek haar website www.aandachtengroei.com