Opvoedondersteuning voor ouders met kinderen met een beperking

Wat is opvoedondersteuning?

Opvoedondersteuning is hulp die thuis geboden wordt, gericht op de opvoeding van jouw kind met een beperking. Een begeleider komt regelmatig bij jou thuis, bijvoorbeeld één keer per week. Als je dat liever wilt, kun je vaak ook op een locatie bij een begeleider langskomen. Of je kunt online een gesprek met de begeleider voeren.

De begeleider helpt jou om jouw kind goed te kunnen begeleiden in zijn of haar ontwikkeling en goed op hem of haar behoeften in te spelen. Samen gaan jullie aan de slag met jouw hulpvraag. Zo leer je bijvoorbeeld wat jouw kind nodig heeft in bepaalde situaties en hoe jij dat het beste kan geven. Kinderen met een verstandelijke beperking kunnen bijvoorbeeld overvraagd worden. Je leert dan als ouder hoe je dat voorkomt en dat het belangrijk is om duidelijk te zijn. Waar nodig kijkt er ook een arts of gedragswetenschapper mee.

Opvoedondersteuning wordt zo veel mogelijk op maat geboden

Het kan verschillen in intensiteit en in de hulpvraag waar het op gericht is. Er is daardoor een verscheidenheid aan soorten ondersteuning mogelijk. Een aantal voorbeelden:

• Hulp van het medisch kinderdagverblijf of het kindcentrum waar je kind naartoe gaat. Daar onderzoekt en behandelt een team van deskundigen jouw kind. Hiervoor wordt een behandelplan opgesteld. Ouders worden bij de behandeling betrokken en krijgen ook begeleiding die daarop aansluit.
• Ambulante hulpverlening richt zich op kinderen en jongeren met een beperking en hun gezin. Deze hulpverlening heeft als doel om de zelfredzaamheid en zelfstandigheid van de kinderen en jongeren te vergroten. Daarbij worden je als ouder ook begeleidt en krijg je handvatten om je kind hierin te kunnen ondersteunen. Als aanvulling kun je ook gebruik maken van digitale begeleiding via DigiContact.
• Intensieve Ambulante Gezinshulpverlening bij een organisatie voor mensen met een beperking. Deze hulpverlening bestaat uit ondersteuning en behandeling in het gezin. Het richt zich op het probleemoplossend vermogen van gezinsleden, vaak ouders, zodat zij de opvoeding van hun kind weer zelfstandig op kunnen pakken. Er komt één of meerdere keren per week een gezinswerker langs die gesprekken met je voert en je pedagogische handvatten geeft voor concrete situaties van alledag. Op de achtergrond zijn vaak ook een gedragswetenschapper en maatschappelijk werker betrokken.
• Integrale Vroeghulp richt zich op kinderen van 0 tot 7 jaar en hun ouders, bij wie zorgen zijn om de ontwikkeling of het gedrag van het kind. Je wordt ondersteund door een team met een arts, gedragsdeskundige, casemanager en coördinator. Het team biedt een luisterend oor, beantwoordt vragen en geeft informatie en advies.

Opvoedondersteuning aanvragen

Er zijn verschillende wegen te bewandelen voor het aanvragen van opvoedondersteuning. Krijgen jullie nog geen hulp of zorg van een instelling? Dan kun je jouw hulpvraag voorleggen aan de huisarts of het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Daar zal onderzocht worden welke hulp je nodig hebt en waar deze geboden wordt.

Krijgt jouw kind al begeleiding of gaat jouw kind al naar een kindcentrum of medisch kinderdagverblijf? Dan kun je daar jouw zorg en vraag delen. Zij zullen met je meedenken en meekijken naar hoe je hier het beste in ondersteund kan worden. Veel organisaties bieden deze ondersteuning zelf.

Soms zijn er organisaties die opvoedondersteuning tijdelijk vrijwillig bieden, maar meestal zitten er kosten aan verbonden. Je hebt er daarom meestal een beschikking voor nodig. Deze kun je aanvragen via de gemeente. Mogelijk kan de huisarts, het CJG of de zorginstelling waar jullie gezin al hulp van ontvangt, je hierbij helpen.

Vragen over opvoeding van kinderen met een beperking

Naast opvoedondersteuning zijn er meerdere vormen van ondersteuning voor ouders met een zorgintensief kind. Heb je vragen over de opvoeding van jouw kind, maar wil je niet direct opvoedondersteuning thuis krijgen? Dan kun je op verschillende plekken terecht:

• Het zorg- en adviesteam van de school, het kindcentrum of het medisch kinderdagverblijf waar je kind naartoe gaat. Zij kennen jouw kind goed en denken graag met je mee.
• Stichting MEE zet zich in voor mensen met een beperking en is expert op dat gebied.
• Balans is een organisatie die gespecialiseerd is in leerproblemen, ADHD en autisme. Daarover kunnen ze al jouw vragen beantwoorden.
• Het Nederlands Jeugdinstituut (Nji) het kenniscentrum in Nederland op het gebied van opgroeien. Ze verzamelen actuele kennis en helpen om deze toe te passen.
• Vanuit verschillende organisaties of gemeenten worden regelmatig cursussen, webinars of bijeenkomsten georganiseerd voor ouders van zorgintensieve kinderen. Regelmatig gaan deze cursussen over opvoeden, bijvoorbeeld bij de organisatie U Centraal. Ook bij Sophi geven we regelmatig webinars over opvoeden.

Daarnaast zijn er vrijwilligersorganisaties met vrijwilligers die je graag ondersteunen en kun je steun vinden bij lotgenoten. Zij weten als geen ander in welk schuitje jij zit. Je kunt met elkaar praten over ervaringen en tips delen, bijvoorbeeld over fijne opvoedondersteuning. Hierover hebben we al eens een artikel geschreven.